Stel je voor: we leven in 1888. Een Nederlandse man komt naar je toe en vraagt of hij je mag schilderen. Je zegt ja, en zit uren lang stil op een kruk. Als de schilder klaar is, kijk je naar het doek en je hoopt uiteraard dat je er fantastisch op staat. Maar het tegenovergestelde is waar: onrealistisch, dikke klodders verf, en al je oneffenheden zijn zichtbaar… Dat kan toch niet?! Eind 19e eeuw was men gewend om geschilderd te worden met een – zoals we dat nu zouden noemen – ‘instagram filter’: net even iets mooier dan de realiteit. Maar die Nederlandse man met knaloranje haar deed dat niet. Vincent van Gogh schilderde op zijn unieke manier, hij schilderde wat hij voelde.

Dit schilderij is een portret van de dochter van Joseph Roulin, een postbode die alle brieven van Vincent bezorgt (een ENORM aantal). Ze worden al snel vrienden, en blijven dat voor de rest van hun leven. Ze wonen in dezelfde straat en discussieren graag over politiek en kunst. Joseph is een van de weinige ‘fans’ van Vincent’s schilderkunsten. De Roulins zitten vaak model voor Vincent, hij maakt zo’n 30 schilderijen van de familieleden. Vincent schenkt één schilderij van elk familielid aan de Roulins, als dank voor hun vriendschap. Joseph bezoekt en schrijft Vincent veel tijdens zijn verblijf in Saint-Remy. Daarnaast heeft hij ook contact met familie Theo en Jo van Gogh.

Joseph en Vincent ontmoeten elkaar in Arles, waar Vincent in 1888 naar toe verhuist vanaf Parijs. Hij is het drukke, donkere en koude Parijs zat en gaat in februari op zoek naar warmte en licht. Hij hoopt dat te vinden in het Zuid-Frankrijk, maar als hij daar eenmaal aankomt, ligt er een pak sneeuw! Gelukkig verschijnt na een tijdje toch Franse zuiderzon. In Arles verandert de schildertechniek van Vincent. Hij is al lange tijd geïnspireerd door de Japanse kunst en dit zal in zijn werken gemaakt in Arles steeds meer zichtbaar worden. Hij werkt met intens kleurgebruik en -contrast, veel landschappen en de verdwijning van perspectief. In al zijn werken van de familie Roulin gebruikt hij warme, heldere kleuren als achtergrond, die afsteken tegen de modellen. Maar wat vooral bijzonder is: hij schildert met een enorme snelheid.

Vincent van Gogh, die pas op zijn 27e officieel aan zijn schilderscarriere begon, heeft een gigantisch aantal werken geproduceerd; in totaal ongeveer 900 schilderijen, 1100 tekeningen en 900 brieven waar ook tekeningen in verwerkt waren. Hij schilderde veel reeksen van portretten en landschappen: Marcelle Roulin schildert hij maar liefst 5 keer, waarvan 2 keer samen met haar moeder. En dat in maar 1 maand tijd!

Vincent schilderde wat hij voelde en deed dat op een verfrissende en nieuwe manier. Het expressieve kleurgebruik, de enorme klodders verf en abstractie vind ik wonderbaarlijk in zijn werken. Hij legt de basis voor de stromingen die hierna ontstaan (o.a. het fauvisme en expressionisme). De man is zijn tijd zo ver vooruit en krijgt terwijl hij nog leeft niet de waardering waar hij zoveel recht op had. Het voelt bijna frustrerend. En dat terwijl er tegenwoordig goud geld betaald wordt om een echte Van Gogh in bezit te hebben (ik zou er geen seconde over nadenken!).

Marcelle is op het schilderij van Van Gogh 4 maanden oud. En op de bovenstaande foto is ze 67 jaar, gemaakt in 1955 toen ze een interview gaf over o.a. de relatie van haar vader met Van Gogh. Ondanks dat ze geen herinneren aan hem heeft, hoort ze haar ouders veelal praten over ‘Vincent’. ‘Van Gogh’ is best moeilijk uit te spreken in het Frans..

Dat portret waar ik het over had aan het begin van het artikel: een ‘echte’ Van Gogh, die nog elk jaar groeit in waarde. En dat is een portret van jou! Hoe zou je het NU vinden? Nu je weet dat Van Gogh een van de grootste schilders uit de 19e eeuw is en zijn werk van onschatbare waarde is.. Zou je het nog steeds zo erg vinden dat alle oneffenheden zichtbaar zijn?

Als het mijn portret zou zijn, zou ik er (nu) heel trots op zijn.

Bronvermelding:
vangoghmuseum.nl
wikipedia.nl
vggallery.com
Van Gogh alle schilderijen – Ingo F. Walther & Rainer Metzger
Van Gogh en zijn weg – Jan Hulsker